PL 182           PL 183           PL 184           PL 185     
1329

ORDO RERUM QUAE IN VOLUMIS SECUNDI PARTE PRIOR CONTINENTUR.

1329 SERMONES GILLEBERTI ABBATIS DE HOILANDIA IN CANTICUM SALOMONIS.

Sermo I. — In lectulo meo per noctes quaesivi quem diligit anima mea (Cant. III, 1). 11

Sermo II. — In lectulo meo per noctes quaesivi quem diligit anima mea (Cant. III, 1). 17

Sermo III. — Quaesivi illum, et non inveni (Cant. III, 1). 22

Sermo IV. — Surgam et circuibo civitatem, per vicos et plateas quaeram quem diligit anima mea (Cant. III, 2). 26

Sermo V. — Per vicos et plateas quaeram quem diligit anima mea (Cant. III, 2). 32

Sermo VI. — Num quem diligit anima mea vidistis? (Cant. III, 3). 38

1330 Sermo VII. — Paululum cum pertransissem eos, inveni quem diligit anima mea (Cant. III, 4). 42

Sermo VIII. — Paululum cum pertransissem eos, inveni quem diligit anima mea (Cant. III, 4). 47

Sermo IX. — Tenui illum, nec dimittam, donec introducam illum in domum matris meae (Cant. III, 4). 52

Sermo X. — Non dimittam illum, donec introducam illum in domum matris meae (Cant. III 4). 55

Sermo XI. — Tenui, nec dimittam illum, donec introducam illum in domum matris meae, et in cubiculum genitricis meae (Cant. III, 4). 58

Sermo XII. — Tenui, nec dimittam illum, donec introducam illum in domum matris meae (Cant. III, 4). 61

Sermo XIII. — Tenui nec dimittam illum etc. (Cant. III, 4). 64

1331 Sermo XIV — Adjuro vos, filiae Jerusalem, per capreas, cervosque camporum, ne suscitetis neque evigilare faciatis dilectam, donec ipsa velit (Cant. III, 5). 68

Sermo XV. — Quae est ista quae ascendit per desertum quasi virgula fumi ex aromatibus? (Cant. III, 6.) 74

Sermo XVI. — Lectulum Salomonis sexaginta ambiunt ex fortissimis Israel (Cant. III, 7). 80

Sermo XVII. — Ferculum sibi fecit rex Salomon de lignis Libani (Cant. III, 9). 87

Sermo XVIII. — Ferculum sibi fecit rex Salomon de lignis Libani (Cant. III, 9). 92

Sermo XIX. — Media charitate constravit propter filias Jerusalem (Cant. III, 10) 96

Sermo XX. — Egredimini, et videte regem Salomonem in diademate quo coronavit eum mater sua (Cant. III, 11). 102

Sermo XXI. — Egredimini, et videte regem Salomonem, etc. (Cant. III, 11). 109

Sermo XXII. — Quam pulchra es, amica mea, quam pulchra! oculi tui, columbarum; absque eo quod intrinsecus latet (Cant. IV, 1). 113

Sermo XXIII. — Capilli tui sicut greges caprarum quae ascenderunt de monte Galaad. Dentes tui sicut greges tonsarum, etc. (Cant. IV, 1, 2). 118

Sermo XXIV. — Omnes gemellis fetibus, et sterilis non est in eis. Sicut vitta coccinea labia tua (Cant. IV, 2, 3). 125

Sermo XXV. — Sicut fragmentum mali punici, sic genae tuae, etc. (Cant. IV, 3). 129

Sermo XXVI. — Sicut turris David collum tuum, quae aedificata est cum propugnaculis. Mille clypei pendent ex ea, etc. (Cant. IV, 4). 133

Sermo XXVII. — Duo ubera tua sicut duo hinnuli capreae gemelli, qui pascuntur in liliis, donec aspiret dies, etc. (Cant. IV, 5, 6). 139

Sermo XXVIII. — Vadam ad montem myrrhae, et ad collem thuris (Cant. IV, 6). 145

Sermo XXIX. — Tota pulchra es, amica mea (Cant. IV, 7). 149

Sermo XXX. — Vulnerasti cor meum, soror mea sponsa, vulnerasti cor meum in uno oculorum tuorum, etc. (Cant. IV, 9) 155

Sermo XXXI. — Quam pulchrae sunt mammae tuae, soror mea sponsa! Pulchriora sunt ubera tua vino, etc. (Cant. IV, 10). 160

Sermo XXXII. — Meliora sunt ubera tua vino, et odor unguentorum tuorum super omnia aromata (Cant., IV, 10). 165

Sermo XXXIII. — Odor unguentorum tuorum super omnia aromata (Cant. IV, 10). 171

Sermo XXXIV. — Favus distillans labia tua, sponsa, etc. (Cant. IV, 11). 177

Sermo XXXV. — Hortus conclusus es, soror mea sponsa, etc. (Cant. IV 12). 183

Sermo XXXVI. — Emissiones tuae paradisus malorum punicorum, etc. (Cant. IV, 13). 187

Sermo XXXVII. — Fons hortorum, puteus aquarum viventium, etc. (Cant. IV, 15). 192

Sermo XXXVIII. — Surge, aquilo, et veni, auster, perfla hortum meum (Cant IV, 16). 198

Sermo XXXIX — Surge, aquilo, et veni, auster; perfla hortum meum, et fluant aromata illius (Cant. IV, 16). 203

Sermo XL. — Veniat dilectus meus in hortum suum, ut comedat fructum pomorum suorum. Veni in hortum meum, soror mea sponsa, etc. (Cant. V, 1). 207

Sermo XLI. — Messui myrram meam cum aromatibus meis, etc. (Cant. V, 1). 214

Sermo XLII. — Ego dormio, et cor meum vigilat. Vox dilecti mei pulsantis: Aperi mihi, soror mea, etc., quia caput meum, etc. (Cant. V, 2). 219

Sermo XLIII: — Aperi mihi, soror mea, etc. Caput meum plenum est rore. Exui me tunica, quomodo induar illa? etc. Manum suam misit per foramen, etc. (Cant. V, 2, 4) 225

Sermo XLIV. — Pessulum ostii mei aperui dilecto; at ille declinaverat atque transierat. Anima mea liquefacta est ut locutus est (Cant. V, 6). 231

Sermo XLV. — Quaesivi, et non inveni illum: vocavi, et non respondit mihi Invenerunt me custodes civitatis, percusserunt et vulneraverunt me, tulerunt pallium meum, etc. (Cant. V, 6-7). 236

Sermo XLVI. — Adjuro vos, filiae Jerusalem, si inveneritis dilectum, ut annuntietis ei quia amore langueo (Cant V, 8). 242

Sermo XLVII. — Qualis est dilectus tuus ex dilecto, etc. (Cant. V, 9). 245

Sermo XLVIII. — Dilectus meus candidus et rubicundus, 1332 etc. (Cant., V, 10). 250

EJUSDEM GILLEBERTI TRACTATUS

Tractatus I. — Ad quemdam R. religiosum. 251

Tractatus II. — De quaerendo Christo, et de viatorum beatorumque contemplatione. 258

Tractatus III. — Viae et patriae quam dispar sit gaudium. 261

Tractatus IV. — De confabulatione et meditatione circa res divinas. 266

Tractatus V. — Locum illum Apostoli explicandum sumit Omne datum optimum et omne donum perfectum, etc. 270

Tractatus VI. — De mysteriis redemptionis humanae, tractatus ad amicum scriptus. 272

Tractatus VII. — Ad Rogerum abbatem. Pars prior. 276

Altera pars tractatus. 281

SERMO de semine Verbi Dei. 288

EPISTOLAE EJUSDEM GILLEBERTI.

EPIST. I. — Ad fratrem Richardum. 289

EPIST. II. — Ad quemdam Adamum. 291

EPIST. III. — Ad fratrem Guillelmum. 293

EPIST. IV. — Ad quemdam amicum. 298

GUIGONIS PRIORIS V MAJORIS CARTHUSIAE EPISTOLA SEU TRACTATUS AD FRATRES DE MONTEDEI.

Admonitio D. Mabillon. 298

Admonitio D. Massuet. 300

Praefatio. 307

LIBER PRIMUS.

CAP. I. — Congratulatio de innovatione fervorisantiquae religionis. 309

CAP. II. — Quam ardua et sublimis sit eorum professio. 311

CAP. III. — Virtus ferventer colenda in posterorum exemplum. 312

CAP. IV. — Quae sit vera pietas, quae solitudo, quaeve reclusio cellae religiosis competens. 313

CAP. V. — Triplex status vitae religiosae, animalis, rationalis, spiritualis; alias, incipientium, proficientium, et perfectorum. 315

CAP. VI. — Deus homini intellectum variarum artium et scientiarum capacem dedit, quo tamen alii male, alii bene utuntur. 318

CAP. VII. — Religiosus novitius, seu rudis eremita quae primum docendus. 320

CAP. VIII. — Otium quantopere omni religioso praesertim solitario fugiendum, et quae illi occupationes conveniant. 321

CAP. IX. — Stabilitas in cella commendatur, et custodes proponuntur. 323

CAP. X. — Officia et exercitia cellitae. 325

CAP. XI. — Corporalium exercitiorum, item cibi somnique modum tradit. 328

CAP. XII. — Quinam idonei habitatores cellae: sumptuosa aedificia improbantur. 330

CAP. XIII. — Exemplo priscorum monachorum, eremitarum, imo Christi apostolorum et primorum fidelium, hortatur ad modestiam, otii fugam, et paupertatis amorem. 332

CAP. XIV. — Quomodo animalis incipiens, seu tiro religiosus docendus sit appropinquare Deo per amorem et orationem. 335

LIBER SECUNDUS

CAP. I. — Cellae secretum tironibus et perfectis quam utile. 337

CAP. II. — De secundo statu vitae religiosae, id est rationali. 339

CAP. III. — Tertium statum vitae religiosae, id est spiritualem, explicat. 347

LIBER TERTIUS

CAP. I. — Superna beatitudine nihil praestabilius. 353

CAP. II. — Corporum beatorum dotes recensentur et explicantur. 355

CAP. III. — Animarum beatarum dotes explicantur. 358

CAP. IV. — Summa damnatorum miseria. 363

GUILLELMI ABBATIS SANCTI-THEODERICI TRACTATUS DE CONTEMPLANDO DEO.

Admonitio. 363

Prooemium. 365

CAP. I. — Anima Deum amans se a terrenis et vitiis purgatam sursum elevari rogat. 367

CAP. II. — Anima Deum desiderans mole corporis se gravari queritur. 369

CAP. III. — An et quomodo detur inaequalitas amoris in beatis. 370

1333 CAP. IV. — Deum propter se, caetera omnia nonnisi propter Deum diligi debere. 372

CAP. V. — Supra Deum nihil amandum, ultra quem nihil appeti potest. 373

CAP. VI. — Deum priorem dilexisse nos, et ad amandum nos provocasse per Filium. 373

CAP. VII. — Quali amore Deus nos diligat. 374

CAP. VIII. — Per amorem nos fieri unum cum Deo. 375

CAP. IX. — Amorem constare observantia praeceptorum. 377

CAP. X. — Professio cultus et amoris erga Deum. 379

EJUSDEM DE NATURA ET DIGNITATE AMORIS TRACTATUS.

CAP. I. — Amorem homini naturaliter inditum, carnis vitio corruptum degenerasse. 379

CAP. II. — De ortu et progressu amoris. 382

CAP. III. — De sancta quadam amoris insania, in homine vere religioso requisita. 383

CAP. IV. — De studio et conatu ad profectum seu profectionem amoris. 385

CAP. V. — De periculis et damnis neglectae gratiae, et laudibus verae charitatis. 387

CAP. VI. — Amorem conservari, etiam dum homo, quasi invitus, legi carnis et peccati servit. 389

CAP. VII. — Supradicti amores quinque sensibus comparantur. 391

CAP. VIII. — Ratione et amore fieri hominem ad omnia indifferentem et ad quaevis ardua fortem ac intrepidum. 393

CAP. IX. — Cohabitationem hominum religiosorum, veluti scholam quamdam amoris depingit. 395

CAP. X. — Gustum et saporem rerum divinarum nobis infundi per Christum. 397

CAP. XI. — Quid Deo debeamus; et de necessitate mediatoris. 399

CAP. XII. — Consilium et progressus humanae redemptionis exponitur. 401

CAP. XIII. — De vera sapientia amatorum seu filiorum Dei. 403

CAP. XIV. — Antithesis verae et falsae sapientiae: ubi de virtute et excellentia verae sapientiae. 404

CAP. XV. — De felici consummatione sapientiae usque ad assecutionem beati finis, et summi boni. 406

COMMENTATIO BREVIS in Cantici canticorum priora duo capita ex S. Bernardi sermonibus contexta. 407

GAUDEFRIDI ABBATIS DECLAMATIONES de colloquio Simonis cum Jesu. ex S. Bernardi Sermonibus collectae. 435

SCALA CLAUSTRALIUM.

Epistola ad fratrem Gervasium. 475

CAP. I. — Descriptio quatuor graduum exercitationum spiritualium. 475

CAP. II — Descriptio officiorum quatuor graduum. 476

CAP. III. — Officium meditationis. 477

CAP. IV. — Officium orationis. 478

CAP. V. — Officium contemplationis. 479

CAP. VI. — Signa Spiritus sancti ad animam venientis. 479

CAP. VII. — De gratiae occultatione. 480

CAP. VIII. — Quod gratiae occultatio ad tempus nobis cooperetur in bonum. 480

CAP. IX. — Quam caute se debeat habere anima post gratiae visitationem. 480

CAP. X. — Recapitulatio praedictorum. 481

CAP. XI. — Nec lectio sine meditatione, nec meditatio sine oratione prodest. 481

CAP. XII. — Quomodo praedicti gradus concatenati sint ad invicem. 482

CAP. XIII. — Quatuor causae nos ab his quatuor gradibus retrahentes. 483

MEDITATIONES PIISSIMAE DE COGNITIONE HUMANAE CONDITIONIS.

CAP. I. — De dignitate hominis. 485

CAP. II. — De miseria hominis, horrore mortis, et districtione supremi Judicis. 487

CAP. III. — De dignitate animae, et vilitate corporis. 489

CAP. IV. — De praemio patriae coelestis. 492

CAP. V — De quotidiano sui ipsius examine. 494

CAP. VI. — De attentione orationis tempore habenda. 495

CAP. VII. — De custodia cordis, et studio orationis. 497

CAP. VIII. — De incuriae seu negligentiae inter orandum 1334 detestatione. 498

CAP. IX. — De instabilitate cordis humani. 499

CAP. X. — De impatientia correctionis, et accusatione propriorum defectuum ac vitiorum. 500

CAP. XI. — De individuo comitatu conscientiae nos ubique remordentis. 503

CAP. XII. — De tribus inimicis hominis, carne, mundo et diabolo. 503

CAP. XIII. — De impugnatione trium dictorum inimicorum. 504

CAP. XIV. — De desiderio patriae coelestis, et summa ejusdem felicitate. 505

CAP. XV. — De proprietatibus et affectionibus veteris hominis, ejusque mortificatione et mutatione per Christum. 506

TRACTATUS DE INTERIORI DOMO.

Prooemium. 507

CAP. I. — De conscientia prius mundanda et pacanda, quam aedificanda 509

CAP. II. — De septem columnis erigendis ad aedificandam domum conscientiae, et in primis de bona voluntate, quae est columna prima. 511

CAP. III. — De secunda columna, quae est memoria beneficiorum Dei. 511

CAP. IV. — De tertia columna, quae est cor mundum. 512

CAP. V. — De animo libero, quarta columna. 512

CAP. VI. — De recto spiritu, columna quinta. 512

CAP. VII. — De mente devota, columna sexta. 514

CAP. VIII. — De ratione illuminata, columna septima. 515

CAP. IX. — De notis et titulis bene aedificatae conscientiae. 515

CAP. X. — De cura conscientiae praeferenda scientiae. 516

CAP. XI. — De commodis et fructibus bonae conscientiae. 517

CAP. XII. — De custodia et refrenatione cordis ad bonam conscientiam necessaria. 517

CAP. XIII. — De mobilitate cordis restringenda per considerationem majestatis et potentiae divinae. 518

CAP. XIV. — De admonitionibus divinis, quibus subinde movetur cor hominis ad caute utendum creaturis, et rectum sui ipsius regimen. 519

CAP. XV. — De libro conscientiae emendando. 520

CAP. XVI. — Deplorat homo coram Deo miserias suas, inquietudinem cordis, et ad mala propensionem. 520

CAP. XVII. — Pergit accusare et deplorare miserias suas circa cogitationes amarulentas; abusum membrorum, et rerum exteriorum ad vitae usum spectantium. 522

CAP. XVIII. — Ulterior accusatio propriae iniquitatis, praesertim circa vitium invidiae, odii, jactantiae, etc. 523

CAP. XIX. — Adhuc gemit et plangit coram Deo miserias ac vitia sua. 525

CAP. XX. — Confessio coram praelato. 527

CAP. XXI. — Patris spiritualis ad confitentem responsio et instructio. 529

CAP. XXII. — Remedia suggerit adversus pravas cogitationes efficacia; memoriam Passionis Christi, et novissimorum. 530

CAP. XXIII. — De damnis peccati superbiae, invidiae, et detractionis. 532

CAP. XXIV. — Varia monita de vitanda curiositate, mendacio, vaniloquio, et vindictae studio. 533

CAP. XXV. — Varia et praeclara morum documenta proponit. 534

CAP. XXVI. — De ventris importunitate et versutia diaboli. 535

CAP. XXVII. — De oratione, et modo recte orandi. 536

CAP XXVIII. — De vitiis et abusibus linguae, cantus, juramenti, etc. 537

CAP. XXIX. — De cordis instabilitate confessio poenitentis, et responsio patris spiritualis. 538

CAP. XXX. — Pergit poenitens aperire conscientiam et statum animae suae coram patre spirituali. 539

CAP. XXXI. — Confessio poenitentis de cura carnis, et vitiis gulae. 540

CAP. XXXII. — Accusat se poenitens de confessionis vitiis et de invidia. 541

CAP. XXXIII. — Responsio patris spiritualis de invidia. 542

CAP. XXXIV. — Accusatio sui de variis, vagis et otiosis cogitationibus, et responsio patris spiritualis. 542

CAP. XXXV. — Pergit confiteri varias et instabiles affectiones ac perturbationes suas. 543

CAP. XXXVI — Responsio patris spiritualis, quam sit utilis et necessaria sui cognitio. 544

1335 CAP. XXXVII. — Propositum poenitentis de se ipso diffidentis, et ad Dei familiaritatem anhelantis. 545

CAP. XXXVIII. — Animae cum Deo analogia et similitudo. 546

CAP. XXXIX. — De dignitate animae, ut quae Christum spiritualiter gignere valet. 547

CAP. XL. — De promptitudine animae ad recipiendum Christum, et de intimo recessu divini amoris. 548

CAP. XLI. — Anima excitatur ad contemplationem rerum sublimium et divinarum. 550

TRACTATUS DE CONSCIENTIA.

Prooemium. 551

CAP. I. — Quam obscura et impenetrabilis res sit conscientia. 553

CAP. II. — Quatuor conscientiarum genera. 554

CAP. III. — De conscientia bona, et turbata. 555

CAP. IV. — De mala et tranquilla conscientia. 556

CAP V. — De mala conscientia, et turbata. 557

CAP. VI. — De variis cogitationum generibus. 558

CAP. VII. — De quatuor spiritibus in cordibus hominum loquentibus. 559

TRACTATUS DE ORDINE VITAE.

CAP. I. — Bonam institutionem primae aetatis permagni esse momenti. 561

CAP. II. — Verecundiam esse praecipuam virtutem quae adolescentes ornet, et ubi ea potissimum exercenda. 562

CAP. III. — Adolescentium cum senibus conversationem ad profectum virtutis conducere. 566

CAP. IV. — Taciturnitatem et silentium praecipue convenire adolescentibus 568

CAP V. — Obedientiae promptitudo commendatur junioribus. 570

CAP. VI. — De castitate, humilitate, et patientia. 573

CAP. VII. — Quatuor virtutes cardinales, et earum munia describuntur. Item de virtutibus theologicis. 574

CAP. VIII. — Inter virtutum et vitiorum confinia caute gradiendum esse. 576

CAP. IX. — Superbia et avaritia detestabilia vitia, ipsis quoque religiosis infesta. 577

CAP. X. — Vitia capitalia cum suis speciebus explicantur. 578

CAP. XI. — Non iisdem omnes, sed alios aliis vitiis gravius impugnari. 580

CAP. XII. — Excitatio juvenis religiosi ad virtutis iter strenue capessendum. 582

TRACTATUS DE CHARITATE.

Prooemium. 583

CAP. I. — De fortitudine amoris. 584

CAP. II. — De insatiabilitate amoris. 587

CAP. III. — De incessabilitate amoris. 590

CAP IV. — De inseparabilitate amoris. 593

CAP. V. — De dignitate et praecellentia charitatis. 597

CAP. VI. — De natura seu indole et vi veri amoris, tum hominis erga Deum, tum Dei erga hominem. 598

CAP. VII. — De duplici lingua, Verbi, et animae. 599

CAP. VIII. — De activa et contemplativa vita. 600

CAP. IX. — De variis effectis et elogiis charitatis. 601

CAP. X. — De Deo, ejusque attributis. 603

CAP. XI. — In rebus creatis stabilem felicitatem non inveniri 604

CAP. XII. — Sub jugo Christi esse veram requiem. 605

CAP. XIII. — Per charitatem perveniri ad veram quietem et sabbati spiritualis festivitatem. 606

CAP. XIV. — Spirituale Hexaemeron, seu opus sex dierum exponitur. 608

CAP. XV. — De triplici sabbato, seu triplici dilectione, sui ipsius, proximi, et Dei. 609

CAP. XVI. — De sabbato primo, seu dilectione sui ipsius. 610

CAP. XVII. — De secundo sabbato, seu dilectione proximi. 611

CAP. XVIII. — De tertii sabbati jucunditate et solemnitate, seu de dilectione Dei. 612

CAP. XIX. — Christi passionem et mortem assidue meditandam esse. 614

CAP. XX. — De beneficio redemptionis, et aliis. 615

CAP. XXI. — De beneficio creationis. 616

CAP. XXII. — Animam, aliis rebus creatis digniorem, non debere quidquam amare supra Deum. 618

CAP. XXIII. — Amorem Dei in nos mirabilem vicissim a nobis exigere ardentissimam dilectionem. 620

CAP. XXIV. — Quantopere cavendum, ne anima sit ingrata erga Deum sic diligentem. 622

CAP. XXV. — Quomodo Deus diligendus 623

CAP. XXVI. — Christus maxime ob passionem suam diligendus est. 625

1336 CAP. XXVII. — Amorem debere esse prudentem et constantem. 626

CAP. XXVIII. — Deum etiam in promissis diligi debere. 626

CAP. XXIX. — Deum diligendum in suis judiciis. 627

CAP. XXX. — Deum diligi debere in suis mandatis. 628

CAP. XXXI. — Quibus indiciis praesentia Dei in anima deprehendatur. 630

CAP. XXXII. — Qua ratione amor sit languor. 631

CAP. XXXIII. — Dimensiones charitatis. 632

CAP. XXXIV. — Animae Deum amantis et anhelantis continua suspiria. 634

VITIS MYSTICA.

Prooemium. 635

CAP. I. — Christum Jesum esse veram vitem. 637

CAP. II. — De praecisione vitis, sive de variis mysteriis ad statum exinanitionis Christi spectantibus. 637

CAP. III. — De circumfossione vitis, id est de insidiis Judaeorum et vulneribus Christi. 640

CAP. IV. — De vinculis nostrae vitis, id est de variis Christi vinculis et poenis. 644

CAP. V. — De cultura et speciositate nostrae vitis, id est de pulchritudine Christi, interna, et externa. 648

CAP. VI. — De foliis vitis generaliter, id est de variis Christi verbis, ad virtutum commendationem spectantibus. 652

CAP. VII. — De umbra foliorum vitis, id est de verbis a Christo in crucem elevato prolatis. 654

CAP. VIII. — De foliis vitis in speciali, sive de primo verbo Christi in cruce pendentis, Pater, ignosce illis, etc. (Luc., cap. XXIII, 34). 655

CAP. IX. — De secundo folio vitis, seu de secundo verbo Christi in cruce, Hodie mecum eris in paradiso. (Luc. cap. XXIII, 43.) 657

CAP. X. — De tertio folio vitis, id est tertio verbo Christi in cruce, Mulier, ecce filius tuus, etc. (Joan., cap. XIX, 26, 27.) 658

CAP. XI — De tribus charitatis speciebus, per tria priora verba commendatis. 659

CAP. XII. — De quarto folio vitis, seu quarto verbo Christi in cruce, Deus, Deus meus, utquid dereliquisti me? (Matth., cap. XXVII, 46.) 660

CAP. XIII. — De quinto folio vitis, seu quinto verbo Christi in cruce, Sitio. (Joan., cap. XIX, 28). 662

CAP. XIV. — De sexto folio vitis, id est sexto verbo Christi in cruce, Consummatum est. (Joan., cap. XIX, 30.) 663

CAP. XV. — De septimo folio vitis, seu de ultimo verbo Christi in cruce, Pater, in manus tuas commendo spiritum meum. (Luc., cap. XXIII, V\. 46). 665

CAP. XVI. — De jucunditate florum vitis, id est de virtutibus Christi. 666

CAP. XVII. — De flore humilitatis, quae est viola. 667

CAP. XVIII. — De flore castitatis, quae est lilium. 672

CAP. XIX. — De radice lilii, id est cogitationibus in corde latentibus. 673

CAP. XX. — De trunco lilii, seu proposito bono, quod e radice bonae cogitationis exsurgit. 676

CAP. XXI. — De rectitudine lilii, id est, recta intentione. 676

CAP. XXII. — De fortitudine trunci, seu de constantia boni propositi. 678

CAP. XXIII. — De vermibus qui corrodunt truncum, id est malis suggestionibus bonum propositum corrumpentibus. 679

CAP. XXIV. — De longitudine trunci, seu de virtute longanimitatis, et perseverantia in bono proposito. 681

CAP. XXV. — De foliis lilii circa truncum, id est de verbis piis et fructuosis virginum. 682

CAP. XXVI. — De novo cantico virginibus cantando. 684

CAP. XXVII. — De foliis lilii inferioribus et superioribus, seu de frequentia et parcitate verborum. 687

CAP. XXVIII. — De contemplandis in lilio, id est decore, et excellentia verae virginitatis. 690

CAP. XXIX. — Quod flos lilii inclinatus ad terram doceat humilitatem. 693

CAP. XXX. — De numero foliorum nostri lilii, seu de tribus incommodis vitae praesentis, quae evadunt virgines, et totidem commodis vitae futurae quae exspectant. 696

CAP. XXXI. — De tribus commodis futurae vitae. quae obtinebunt virgines. 699

CAP. XXXII. — De sex flosculis flavis in medio lilii, id est de dilectione proximi, et sex operibus misericordiae. 705

CAP. XXXIII. — De flore charitatis, seu rosa rubente et ardente. 708

1337 CAP. XXXIV — De rosa charitatis. 711

CAP. XXXV. — De rosa Passionis. 711

CAP. XXXVI. — De septem effusionibus sanguinis vitis nostrae Jesu Christi. 711

CAP. XXXVII. — De secunda effusione sanguinis. 712

CAP. XXXVIII. — De tertia sanguinis effusione. 713

CAP. XXXIX. — De quarta effusione sanguinis. 713

CAP. XL. — De quinta effusione sanguinis. 714

CAP. XLI. — De sexta et septima effusione sanguinis. 714

CAP. XLII. — De croco abstinentiae vitis nostrae. 716

CAP. XLIII. — De odore florum vitis. 720

CAP. XLIV. — Quod flores inveniendi sunt in vite nostra. 725

CAP. XLV. — De odore florum vitis. 728

CAP. XLVI. — De fructu vitis nostrae, seu Christi, pro nobis passi et crucifixi. 731

MEDITATIO IN PASSIONEM ET RESURRECTIONEM DOMINI.

CAP. I. — De Christi ingressu triumphali in Jerusalem. 741

CAP. II. — De oratione et sudore in horto, ac somno discipulorum. 742

CAP. III. — De hominum duritia erga Christi passionem. 744

CAP. IV. — De Christi colaphizatione et Petri negatione. 745

CAP. V. — De Pilati interrogatione, Christi flagellatione, ac militum illusione. 746

CAP. VI. — De latronis confessione, et elogio sanctae crucis. 747

CAP. VII. — De Judae peccato et desperatione. 752

CAP. VIII. — De apertione lateris Christi. 753

CAP. IX. — De sepultura Domini. 755

CAP. X. — De militum custodia ad sepulcrum Christi. 758

CAP. XI. — De lapidis revolutione, angelorum apparitione, et Christi resurrectione. 759

CAP. XII. — De Christi apparitione facta discipulis euntibus Emmaus. 760

CAP. XIII. — Pia ad Christum aspiratio ad obtinendam sacrae Scripturae intelligentiam. 762

CAP. XIV. — De tribus quinquagenariis ad Eliam missis, ad capturam centum quinquaginta trium piscium allegorice relatis. 763

CAP. XV. — De Mariae Magdalenae devotione in Christo requirendo, et ejus visione. 764

CAP. XVI. — Pia ad Christum aspiratio ad obtinendas virtutes. 766

LAMENTATIO IN PASSIONEM CHRISTI. 769

INSTRUCTIO SACERDOTIS.

Prooemium. 771

PARS PRIMA. — Quod Filius Dei dedit se nobis moriens pro nobis.

CAP. I. — De lapsu hominis a dignitate primaevae conditionis. 773

CAP. II. — De tempore deviationis. 775

CAP III. — De tempore revocationis. 775

CAP. IV. — De tempore reconciliationis. 776

CAP. V — De tempore peregrinationis. 776

CAP. VI. — Tempus reconciliationis ulterius expenditur, et totum opus redemptionis humanae summatim exponitur. 776

PARS SECUNDA. — Quod Jesus Filius Dei dat se nobis in Eucharistia.

CAP. VII. — De ineffabili et perpetua claritate Verbi incarnati. 779

CAP. VIII. — De sacerdotum dignitate. 784

CAP. IX. — Sacerdotum potestatem majorem esse dignitate angelica. 785

CAP. X. — De meditatione sacerdotis, seu praeparatione ejus ad digne celebrandum tantum mysterium. 787

CAP. XI. — Ex ritu legalis purificationis docet studium puritatis. 788

CAP. XII. — De triplici sumptione corporis et sanguinis Domini. 788

PARS TERTIA. — Quod Christus dat se nobis in praemium in coelo.

CAP. XIII. — Causa beatitudinis duplex electis. 789

CAP. XIV. — De poenis inferni. 791

TRACTATUS DE STATU VIRTUTUM.

Praefatio. 791

PARS PRIMA. — De humilitate. 793

PARS SECUNDA. — De obedientia. 799

PARS TERTIA. — De timore et charitate. 806

EXPOSITIO IN ORATIONEM DOMINICAM. 811

1338 SERMONES VARII IN QUAEDAM FESTA ET DOMINICAS ANNI.

Sermo I. — In adventu Domini, de undecim oneribus Isaiae. 817

Sermo II. — In illud: Oleum effusum nomen tuum Cant. cap. I, 2. 827

Sermo III. — De duplici Christi generatione. 832

Sermo IV. — De fluvio Aegypti et ejus rivis per allegoriam. 839

Sermo V. — In festo B. Stephani protomartyris. 845

AELREDI ABBATIS RIEVALLIS TRACTATUS DE JESU PUERO DUODENNI. 849

SERMO IN DOMINICA PALMARUM. 869

B. OGERII ABBATIS LUCEDII IN DIOECESI VERCELLENSI SERMONES XV. DE SERMONE DOMINI IN ULTIMA COENA AD DISCIPULOS HABITO.

Sermo I. — In vers. 1, 2, etc. cap., XIII Joannis. 880

Sermo II. — In vers. 3-19 cap. XIII Joannis. 883

Sermo III. — In vers. 20-30 cap. XIII Joannis. 889

Sermo IV. — In vers. 31-33 cap. XIII Joannis. 895

Sermo V. — In vers. 34, 35 cap. XIII Joannis. 898

Sermo VI. — In vers. 36-38 cap. XIII, et vers. 1-4 cap. XIV Joannis. 902

Sermo VII. — In vers. 5-14 cap. XIV Joannis. 905

Sermo VIII. — In vers. 15-17 cap. XIV Joannis. 910

Sermo IX. — In vers. 18-26 cap. XIV Joannis. 912

Sermo X. — In vers. 27-31 cap. XIV, et vers. 1, 2 cap. XV Joannis. 920

Sermo XI. — In vers. 3-6 cap. XV Joannis. 929

Sermo XII. — In vers. 7-9 cap XV Joannis. 935

Sermo XIII. — In vers. 9-13 cap. XV Joannis. 940

Sermo XIV. — In vers. 12 cap. XV Joannis. 944

Sermo XV. — In vers. 14 cap. XV Joannis. 946

SERMO in Coena Domini 949

SERMO de vita et passione Domini. 953

SERMO in feria II Paschatis, de discipulis Emmaus. 965

SERMO de excellentia SS. Sacramenti et dignitate sacerdotum. 981

SERMO in nativitate S. Joannis Baptistae, de decem privilegiis ejus. 991

SERMO in Assumptione beatae Mariae Virginis. 1001

SERMO PANEGYRICUS ad beatam Virginem Deiparam. 1009

SERMO de beata Maria Virgine. 1013

SERMO in parabolam de villico iniquitatis. 1021

SERMO in verba Sapientiae. 1031

SERMO in parabolam evangelicam de decem virginibus. 1043

SERMO Nicolai Clarae-Vallensis in festo sancti Andreae. 1049

SERMO ejusdem Nicolai in festo S. Nicolai Myrensis episcopi. 1055

IN ANTIPHONAM SALVE REGINA SERMONES IV.

Sermo I. 1059

Sermo II. 1065

Sermo III. 1068

Sermo IV. 1072

MEDITATIO in Salve Regina. 1077

SERMO ad clerum in concilio Remensi congregatum. 1079

SERMO ad pastores in synodo congregatos. 1085

SERMO ad praelatos in concilio convocatos. 1095

SERMO de fugienda cordis et corporis immunditia. 1101

SERMO de miseria humana. 1109

SERMO de septem donis Spiritus sancti. 1113

SERMO de duodecim portis Jerusalem. 1117

SERMO in canticum B. Virginis Mariae. 1121

SERMO in verba Evangelii: «Ecce nos reliquimus omnia (Matth., XIX, 27). 1127

HOMILIA in illud Matthaei, cap. XIII, v. 45: Simile est regnum coelorum homini negotiatori quaerenti bonas margaritas. 1131

SERMO in illud Michaeae, cap. VI, v. 8: Indicabo tibi, o homo, quid sit bonum, etc. 1133

LIBER SENTENTIARUM. 1135

DISPUTATIO CUJUSDAM JUSTI CUM DEO. 1155

SOLILOQUIUM. 1157

FORMULA HONESTAE VITAE. 1167

INSTRUCTIO quomodo homo possit in bono proficere et placere Deo. 1171

VARIA ET BREVIA DOCUMENTA pie seu religiose vivendi. 1173

SPECULUM MONACHORUM ARNULFI MONACHI DE BOERIIS. 1175

ITEM, ALIA DOCUMENTA vitae religiosae. 1177

1339 OCTO PUNCTA perfectionis assequendae. 1181

EPISTOLA cujusdam de doctrina vitae agendae. 1185

OPUSCULUM in haec verba: Ad quid venisti. 1189

I. — De scopo et fine cogitando. 1189

II. — De obedientia. 1189

III. — De reverentia erga praelatos. 1190

IV. — De primitiis diei et cogitationum Deo offerendis. 1191

V. — De reverentia et attentione in divino officio. 1191

VI. — De accusatione sui et aliorum in capitulo. 1191

VII. — De bonis institutis accurate servandis. 1192

VIII. — De regula et moderatione in mensa servanda. 1192

IX. — De paupertate sectanda. 1193

X. — De modo cubandi seu dormiendi. 1193

XI. — De opere vili, et missae servitio. 1193

XII. — De confessione recte instituenda. 1194

XIII. — De amore cellae et abnegatione propriae voluntatis. 1194

XIV. — De lectione Scripturae et piorum librorum. 1194

XV. — De praelatione et munere docendi non affectando. 1195

XVI. — De continua sui disciplina, ob Deum et angelos nos ubique spectantes 1195

XVII. — De verecundia et modestia. 1196

XVIII. — De circumspecta locutione, et cavenda detractione. 1196

XIX. — De cavenda jactantia. 1197

XX. — De verbis jocosis fugiendis. 1197

XXI. — De studio audiendi pia et utilia. 1197

XXII. — De cavenda contentione. 1198

XXIII. — De modo loquendi religiosorum, et cura temporis. 1198

XXIV. — De speculo omnium virtutum nobis proposito, id est vita Christi. 1198

LIBER DE MODO BENE VIVENDI, ad sororem. 1199

Praefatio. 1199

I. — De fide. 1200

II. — De spe. 1201

III. — De gratia Dei. 1201

IV. — De timore Dei. 1203

V. — De charitate. 1206

VI. — De primordiis conversorum. 1209

VII. — De conversione. 1210

VIII. — De contemptu mundi. 1212

IX. — De habitu. 1214

X. — De compunctione. 1216

XI. — De tristitia. 1219

XII. — De dilectione Dei. 1220

XIII. — De dilectione proximi. 1222

XIV. — De compassione. 1224

XV. — De misericordia. 1225

XVI. — De exemplis sanctorum 1226

XVII. — De contentione. 1228

XVIII. — De disciplina. 1230

XIX. — De obedientia. 1233

XX. — De perseverantia. 1235

XXI. — De virginitate. 1238

XXII. — De continentia. 1239

XXIII. — De fornicatione. 1240

XXIV. — De abstinentia. 1243

XXV. — De ebrietate. 1245

1340 XXVI. — De peccato. 1246

XXVII. — De confessione peccatorum et poenitentia 1247

XXVIII. — De communione. 1251

XXIX. — De cogitatione. 1253

XXX. — De silentio. 1254

XXXI. — De mendacio. 1255

XXXII. — De perjurio. 1256

XXXIII. — De detractione. 1256

XXXIV. — De invidia. 1257

XXXV. — De ira. 1257

XXXVI. — De odio. 1258

XXXVII. — De superbia. 1258

XXXVIII. — De jactantia. 1259

XXXIX — De humilitate. 1260

XL — De patientia. 1261

XLI. — De concordia. 1261

XLII. — De tolerantia. 1263

XLIII. — De infirmitate. 1264

XLIV. — De avaritia. 1265

XLV. — De cupiditate. 1266

XLVI. — De paupertate. 1266

XLVII. — De murmuratione. 1268

XLVIII. — De proprio. 1269

XLIX. — De oratione. 1271

L. — De lectione. 1272

LI. — De operatione. 1272

LII. — De psalmis et hymnis. 1274

LIII. — De activa et contemplativa vita. 1276

LIV. — De curiositate. 1279

LV. — De vigilantia. 1280

LVI. — De prudentia. 1283

LVII. — De fuga mulierum saecularium. 1285

LVIII. — De cavendo virorum consortio. 1286

LIX. — De fugienda societate juvenum. 1287

LX. — De vitando pravorum consortio. 1288

LXI. — De litteris vel munusculis clanculum non acceptandis. 1289

LXII. — De votis Deo reddendis. 1291

LXIII. — De fine et scopo sui status semper considerando. 1292

LXIV. — De studio placendi hominibus per pulchritudinem cavendo. 1293

LXV. — De risu immoderato fugiendo. 1294

LXVI. — De non vagando foras. 1296

LXVII. — De tentatione. 1298

LXVIII. — De somniis. 1300

LXIX. — De brevitate vitae. 1301

LXX. — De morte. 1303

LXXI. — De judicio. 1303

LXXII. — Epilogus. 1305

LXXIII. — Sororis pro se intercessionem apud eum rogat. 1305

Admonitio in sequentes versus et rhythmos. 1307

Carmen paraeneticum ad Rainaldum. 1307

Rhythmus de contemptu mundi. 1313

Idem Bernardus. 1315

Jubilus rhythmicus, de nomine Jesu. 1317

Rhythmica oratio ad unumquodlibet membrorum Christi patientis et a cruce pendentis. 1319

Oratio devota ad Dominum Jesum et B. Mariam matrem ejus. 1323

Rhythmi veteres de vita monastica. 1327

1339 FINIS TOMI CENTESIMI OCTOGESIMI QUARTI.